ikinci ders

TEMEL TÜRKÇE
TÜRK DİLİDEKİ ÇOKLUK EKİ
Türkçede bütün sözcükler tekildir.Ad soyundan sözcükler ile eylemlerin3.kişileri”-ler,-lar”ekiyle çoğallanır.
a ,ı , o , u - -lar
e , i , ö , ü - -ler

Çocuk Çocuk-lar çiçek çiçek-ler
sokak sokak-lar deniz deniz-ler

İSTİSNA:Son hecelerinde(a,o,u) bulunan bazı yabancı kalimeler ince ünlü harfli ek alırlar.

saat-ler rol-ler hal-ler seyahat-ler

تۈرك تىلىدىكى كۆپلۈك قوشۇمچىسى
تۈرك تىلىىدا سۆزلەرنىڭ ھەممىسى تاقتۇر.ئسىم بىلەن پىىلنىڭ 3.شەخسلىرى -لار،-لەر قوشۇمچىلىرى بىلەن كۆپلۈك ھاسىل قىلىنىدۇ.ئەمما ھەممە سۆزلەر بۇ قۇرالغا ماس كەلمەيدۇ،ئاخىرقى تاۋۇشى a,o,u لەر بىلەن ئاياقلاشقان بولسا (بۇ سۆزلەر ئاساسەن سىرتتىن كىرگەن سۆزلەر) -لەر قوشۇمچىسى قوشۇلىدۇ.
(مىساللار يۇقارىدا كۆرسىتىلدى).

TEMEL TÜRÇE
ئسلارنىڭ شەخس قوشۇمچىلىرى
1.سوزۇق تاۋۇشلار بىلەن ئاخىرلاشقان سوزلەر ئۈچۈن:
بىرلىك كۆپلۈك
1.شەخس miz//-mız , -müz//-muz -m
2.شەخس nız//-niz , -nuz//-nüz -n
3.شەخس -sı//-si , -su//sü -sı//-si , -su//sü
مەسىلەن: örneğin
çanta+mız çanta+m
çanta+nız çanta+n
çanta+sı çanta+sı

2.ئۈزۈك تاۋۇشلار بىلەن ئاخىرلاشقان سوزلەر ئۈچۈن:
بىرلىك كۆپلۈك
1.شەخس imiz//-ımız , -ümüz//-umuz -im//-ım , -üm//-um
2.شەخس nız//-iniz -unuz//-nüz -ın//-in , -un//-ün
3.شەخس ı//-i , -u//-ü -u//-ü -ı//-i -
örneğin
okul+umuz okul+um
okul+unuz okul+un
okul+u okul+u

allah razi bolsun - allah razi olsun